Grzybnia Zimówki aksamitnotrzonowej

UPRAWA NA DREWNIE

Potrzebne do uprawy:

Klocki, kłody i pnie drzew liściastych 1-3 miesięcy po ścięciu o średnicy 10-20cm, grzybnia, nylonowy worek lub folia stretch do owinięcia klocka, parafina lub wosk do zaślepienia otworów po szczepieniu.

Miejsce uprawy:

wilgotne i zacienione miejsce w ogrodzie, osłonięte od wiatru oraz bezpośredniego działania promieni słonecznych.

Samo szczepienie przebiega podobnie jak byśmy szczepili boczniaka ostrygowatego.

Klocki ściętego drewna tniemy na 20-50 cm długości. Krótszy klocek zostanie szybciej skolonizowany lecz będzie z niego mniej grzybów. Możemy kłody szczepić na kilka sposobów np: „na rzaz” lub „otwór”. W pierwszym przypadku robimy w klocku kilka nacięć np piłą spalinową na 1/3 grubości pniaka. W nacięcia wpychamy grzybnię ziarnistą, którą należy zabezpieczyć przed wysychaniem oraz ślimakami np taśmą klejącą. W drugim przypadku wiercimy w pniaku otwory w rozstawie ok 10-20 cm, w których umieszczamy grzybnie ziarnistą albo grzybnie na kołkach – wygodniejsze rozwiązanie. Otwory również zabezpieczamy przed wysychaniem np: parafiną lub woskiem pszczelim.

Zaszczepione kłody na czas przerostu, umieszczamy w foliowym worku, w którym robimy kilka niewielkich dziurek dla wymiany powietrza. Możemy klocki również owinąć folią stretch. Zaszczepione klocki umieszczamy w miejscu, w którym temperatura wynosi ok 20 stopni. Gdy szczepimy latem, klocki możemy umieścić na zewnątrz w cienistym miejscu. Gdy szczepimy kilka klocków razem możemy z nich zrobić stertę. Okrywamy ją np. plandeką pod którą będą przerastać.

Innym sposobem na przerastanie klocków jest umieszczenie ich w głębokim dołku, na spodzie którego umieszczamy folie. Na foli kładziemy klocki zaś dół zakrywamy deskami lub folią i gałęziami. Czas przerastania klocka grzybnią trwa kilka miesięcy. Uzależniony jest od ilości użytej grzybni, temperatury a przede wszystkim rodzaju użytego drewna. Drewno twarde grzybnie przerastają dłużej niż miękkie.

Przerośnięte klocki najlepiej wkopać częściowo do ziemi w cienistym wilgotnym miejscu w ogrodzie. Zimówka wydaje owocniki gdy temperatura spadnie poniżej 10 stopni zaś jej owocowanie trwa do stałych mrozów. Grzyby mogą nam się pojawić nawet podczas długotrwałych zimowych odwilży, jednak „pełne” owocowanie zacznie się ponownie w marcu i powinno trwać gdzieś do połowy kwietnia. Podczas okresów ciepłych i suchych należy uprawę podlewać aby zbytnio nie przeschła. Możemy ją również dodatkowo zacieniować. Jesienią na ogół w drugiej połowie października „klocki” wydają ponownie owocniki – zależnie od warunków pogodowych.

Uprawa daje nam grzyby w zależności od rodzaju i twardości drewna średnio 3-6 lat.

Zimówka wyrasta gromadnie dlatego zawsze zrywamy całe karpy, gdy większość kapeluszy nie jest jeszcze wyprostowana. Do celów kulinarnych nadają się tylko kapelusze ponieważ trzonki są zbyt łykowate.

UPRAWA NA SIECZCE, TROCINACH

Potrzebne do uprawy
sieczka słomiana lub trociny drzewa liściastego (materiał powinien być „zdrowy” i czysty bez jakichkolwiek zapleśnień), grzybnia ziarnista, worki foliowe wysokotemperaturowe np: do pieczenia w piekarniku, korek z waty oraz niewielką ilość otręb pszennych stanowiących dodatek białkowy do substratu z trocin.

Przygotowanie podłoża.
Drobno siekaną słomę lub trociny z drzewa liściastego zanurzamy w wodzie na ok 24 godziny (1 dzień), aby dobrze się nawilżyły. Przygotowywany substrat lepiej się namoczy jeśli zalejemy go ciepłą wodą. Drugiego dnia po etapie moczenia podłoża pozostawiamy go, aby okapało z nadmiaru wody. Prawidłowa wilgotność podłoża powinna zawierać się między 65-70% wilgotności (gdy ściśniemy substrat w ręce wyleci kropelka wody). Tak nawilżone podłoże sypiemy do worków. Jeśli podłoże robimy z trocin mieszamy je z nawilżonymi otrębami pszennymi (ok 5-10% objętości substratu) i zawiązujemy. Worki napełniamy do 2/3 ich objętości, aby w worku było miejsce na wymieszanie podłoża z grzybnią.
Tak przygotowane i napełnione worki wkładamy do garnka z wodą i gotujemy ok 1 godziny. Następnie worek wyjmujemy i pozostawiamy aby ostygł. Po ostygnięciu czynność gotowania powtarzamy jeszcze raz lub dwa. Zamiast w wodzie możemy worki gotować na parze zwiększając wtedy czas pasteryzacji do 1,5 godziny.

Szczepienie grzybnią.
Grzybnię, gdy jest „zbita” a nie sypka, należy rozkruszyć na jak drobniejsze ziarnka. W czystym pomieszczeniu, gdzie nie ma zanieczyszczeń i pleśni, otwieramy ostudzony worek z podłożem i mieszamy z grzybnią w stosunku 3-5% objętości substratu. Tak zmieszane i przygotowane podłoże ubijamy, aby stanowiło jedną całość, zamykamy worek przez watowy korek aby kultura mogło oddychać.

Przerost podłoża.
Worki na czas przerostu układamy w czystym pomieszczeniu w temperaturze ok 20-25 stopni C. Podłoże powinno przerosnąć grzybnią po 3 tygodniach. Czas przerastania jest uzależniony od ilości grzybni, temperatury przerosty oraz rodzaju użytego materiału na podłoże. Podczas przerostu nie ma znaczenia czy w pomieszczeniu jest światło, czy go nie ma.

Tworzenie owocników
Aby na przerośniętym grzybnią substracie zaczęły wiązać się grzyby, musimy wywołać szok temperaturowy – podłoże przenosimy do pomieszczenia z temperaturą 8-14°C. W takiej temperaturze po ok dwóch tygodniach pojawią się owocniki. Temperatura może być niższa ale nie może być wyższa. Zimówka rośnie nawet w granicach 0°C, jednak tempo wzrostu wydłuża się kilkakrotnie.
Do prawidłowego wytworzenia i ukształtowania owocników potrzebuje światła ok 300-500 lux 8 godz na dobę.

Zimówka aksamitnotrzonowa (Flammulina velutipes, Penízovka sametonohá, Enoki).